İlaç tedavisi nedir?
İlaçlar ruhsal bozuklukların tedavisinde psikoterapi seçeneğinin yanında bazı durumlarda kritik rol oynayabilir. Zamanında sağlanmayan bir ilaç tedavisi ruhsal hastalığın istenmeyen sonuçlarına neden olabilir. Doğru tedavi planının seçilmesi, kişinin bireysel ihtiyaçlarına ve tıbbi durumuna bağlı olarak ve bir ruh sağlığı uzmanının gözetimi altında olmalıdır.
Psikiyatrik ilaçlar, duyguları ve düşünce kalıplarını düzenleyen beyin kimyasallarını etkiler. Psikoterapi ile birleştirildiğinde genellikle daha etkilidirler.
Çoğu zaman hangi ilaca kimin daha iyi yanıt vereceğini tahmin etmek zor olabilir, çünkü bazı ilaçlar bir kişi için diğerine göre daha iyi sonuç verebilir. Doktorlar genellikle bir ilacı önerirken kanıt olup olmadığını görmek için klinik çalışmaları gözden geçirir. Ayrıca ilaç yazarken aile geçmişini ve yan etkileri de göz önünde bulundururlar.
Doktorunuz tarafından eğer size bir ilaç reçete edildiyse şunlara dikkat edin:
-
Almakta olduğunuz tüm ilaçlar ve vitamin takviyeleri hakkında doktora bilgi verin.
-
Herhangi bir alerjiniz ve ilaçlarla yaşadığınız herhangi bir sorunu doktorunuza hatırlatın.
-
Kullanmaya başlamadan önce ilacı nasıl alacağınızı anlayın ve ilacınızı talimatlara göre alın.
-
Başkası için reçete edilen ilaçları almayın veya kendinizinkini başka birine vermeyin.
-
İlacınızla ilgili herhangi bir sorununuz varsa veya yarardan çok zarar verdiğinden endişeleniyorsanız hemen doktorunuzu arayın. Doktorunuz dozu ayarlayabilir veya reçetenizi sizin için daha iyi olabilecek başka bir reçeteyle değiştirebilir.
Bazı psikiyatrik ilaçlar hızla işe yarar ve günler içinde iyileşmeler göreceksiniz, ancak çoğu daha yavaş etki eder. İyileşme görmeden önce birkaç hafta veya ay boyunca ilaç almanız gerekebilir. İyileşme sağlandıktan sonra hastalığın tekrar alevlenmesini engellemek için doktorunuzun size önerdiği süre boyunca kullanmaya devam edin. Bir ilacı keserken uygun şekilde azaltmak için doktorunuzla birlikte çalışın. Bu beyin kimyasallarının değişime uyum sağlamasına izin verir. İlaçları aniden durdurmak rahatsız edici yan etkilere neden olabilir. Uzun süreli ilaç tedavisi gören hastaların, ilacın etkinliğini ve olası yan etkilerini izlemek için periyodik olarak psikiyatristleri ile görüşmeleri gerekecektir.
Psikiyatride sıklıkla kullanılan ilaç sınıfları:
-
Antidepresanlar – depresyon, anksiyete, panik bozukluk, travma sonrası stres bozukluğu, obsesif-kompulsif bozukluk tedavileri için kullanılır.
-
Antipsikotik ilaçlar – psikotik semptomları (sanrılar ve halüsinasyonlar), şizofreni, bipolar bozukluğu tedavi etmek için kullanılır.
-
Sedatifler ve anksiyolitikler - anksiyete ve uykusuzluğu tedavi etmek için kullanılır.
-
Hipnotikler - uykuyu başlatmak ve sürdürmek için kullanılır.
-
Duygudurum düzenleyiciler – bipolar bozukluğu tedavi etmek için kullanılır.
-
Uyarıcılar - DEHB tedavisinde kullanılır.
İlaç dışındaki diğer tedaviler de bazen kullanılır. Işık tedavisi mevsimsel depresyonu tedavi etmek için kullanılır. Beyne elektrik akımları uygulanmasını içeren tıbbi bir tedavi olan elektrokonvülsif terapi (EKT) en sık olarak diğer tedavilere yanıt vermeyen şiddetli depresyonu tedavi etmek için kullanılır. Derin beyin uyarımı (DBS), vagus sinir uyarımı (VNS), transkraniyal manyetik uyarım (TMS) ve kranial elektroterapi uyarımı (CES) bazı zihinsel bozuklukları tedavi etmek için kullanılan yeni tedavilerden birkaçıdır.